భాస్కరశతకము2

                  భాస్కరశతకము2
13.ఈజగమందుదామనుజుడెంతమహాత్మకుడైనదైవమా
దేజముతప్పజూచునెడద్రిమ్మరికోల్పడు;నెట్లనన్మహా
రాజకుమారుడైనరఘురాముడుగాల్నడగాయలాకులున్
భోజనమైతగన్వనికిబోయిచరింపడెమున్నుభాస్కరా!
***పూర్వము రాముడుకాలినడకతోనడవికేగిఆకులు కాయలునాహారముగాజేసికొనితిరుగవలసివచ్చెను.అట్లేమానవుడుతానెంతగొప్పవాడైననుదైవానుగ్రహములేనిచోగొప్పపొగొట్టుకొనిదేశసంచారియైతిరుగును.
14.ఉరుకరుణాయుతుండుసమయోచితమాత్మదలంచియుగ్రవా
క్పరుషతజూపినన్ఫలముగల్గుటతధ్యముగాదెయంబుదంబుదం
బురిమినయంతనేకురియకుండునెవర్షములోకరక్షణ
స్థిరతరపౌరుషంబుననశేషజనంబులెఱుంగభాస్కకరా!
          **మేఘుడుప్రాణంబునకుభయముగలుగునట్లురిమివెంటనేజనులనురక్షించుపట్టుదలతోనందరికినానందముగల్గునట్లువర్షించును.అట్లేగొప్పదయగలవాడుసమయానుకూలముగకఠినవాక్యములాడిననుతర్వాతతప్పకమేలుగల్గించును.
15.ఉరుగుణవంతుడొడ్లుదనకొండపకారముసేయునప్పుడున్
బరహితమేయొనర్చునొకపట్టునైననుగీడుజేయగా
నెఱుగడునిక్కమేకదయదెట్లనగవ్వముబట్టియెంతయున్
దరువగజొచ్చినంబెరుగుతాలిమినీయదెవెన్నభాస్కరా!
           ***పెరుగు,మానవులుతన్నుగవ్వముచేగొనియెంతచిలుకుచున్ననుయోర్చివెన్ననచ్చును.అట్లేగుణవంతుడుతనకుబరులుకీడుచేయుచున్నను,వారికపకారముచేయకతానుపరోపకారముచేయును.
16.ఉరుబలశాలినంచుదనునొల్లనియన్యపతివ్రతాంగనా
సురతముగోరెనేనికడసుమ్మదిభూతికిబ్రాణహానియౌ
శిరములుగూలరాఘవునిచేదశకంఠుడుద్రుంగిపోవడే
యెఱుగకసీతకాసపడియిష్టులభృత్యులగూడిభాస్కరా!
   **రావణుడుచేటెఱుగకసీతనుగోరిబంధుభటుసమేతుడైరామునిచేసంహరింపబడెను.అట్లేమానవుడుబలశాలిననిగర్వించితన్నునొల్లనిపరవనితనుగవయగోరినసంపదహానియు,ప్రాణహానియుసంభవించును.
17.ఊరకవచ్చుబాటుపడకుండినైనఫలంబదృష్టమే
పారగగల్గువానికిబ్రయాసమునొందినదేవదానవుల్
వారలటులుండగానడుమవచ్చినశౌరికిగల్గెగాదెశృంగా
రపుబ్రోవులక్ష్మియునుగౌస్తుభరత్నమురెండుభాస్కరా!
     **సముద్రమునుచిలుకునప్పుడుకష్టపడిన దేవతల ,రాక్షసులునుండగానడుమవచ్చినశ్రీహరి కిలకక్ష్మియు ,కౌస్తుభభరత్నములభించెను.అట్లేగొప్పయదృష్టవంతులకుపాటుపడనక్కరలేకుండగనేఫలములభించును.
18.ఊరకసజ్జనుండొదిగియుండిననైనదురాత్మకుండుని
ష్కారణమోర్వలేకయపకారముచేయుటవానివిద్యగా
చీరెలునూరుటంకములుచేసెడివైననుబెట్టెనుండగా
జేరిచినింగిపేగొఱుకుచిమ్మటకేమిఫలంబు?భాస్కరా!
      **బట్టలునూఱేసిమొహరీలువిలువగలవైననుపెట్టెలోనుండినప్పటికిని‌,చిమ్మిటపురుగుతనకేమిలాభములేకపోయిననువాటిదగ్గఱకుజేరిముక్కలుగకొఱుకును.అట్లేమంచివాడుయూరకయొదిగియున్ననుచెడ్డవాడుకారణములేకుండగనేయోర్వలేకమంచివానికపకారముచేయుచుండును.
19.ఎట్టుగబాటుబడ్డనొకయించుకప్రాప్తములేకవస్తువుల్
పట్టుపడంగనేరవునిబద్ధిసురావళిగూడిరాక్షసుల్
గట్టుపెకల్చిపాల్కడలిగవ్వముచేసిమధించిరంతమున్
వెట్టి యెకాక యేమనుభవించిరి వారమృతంబుభాస్కరా!*
***రాక్షసులుదేవతలతోకలిసిపాలసముద్రమునుమధించగానమృతంబుపుట్టెను.అట్లేమానవుడెంతకష్టపడిననుదాననుభవింపదగిన యదృష్టములేకపోయినచోఫలముదొరకదు
.20.ఎడపకదుర్జనుండొరులకెంతయుగీడొనరించుగానియే
యెడలనుమేలుసేయడొకయించుకయైనను;జీడపర్వుదా
జెడదినునింతెకాకపుడిసెండుజలంబిడనేర్చునే
పొడవగుచున్నపుష్పఫలభూరుహమొక్కనైనభాస్కరా!
***చీడపురుగుచక్కగాపెరుగుచున్నపూవులు,కాయలుగలచెట్లనుపాడగునట్లు తినునేకానిచేరెడునీళ్ళుపోసిపెంచలేదు.అట్లేదుర్జనుడు
పరులకెంతయోహానిచేయునేగానిఎప్పుడైననుకొంచెమైననుమేలుచేయడు.
21.ఎడ్డెమనుష్యడేమఱుగునెన్నిదినంబులుగూడియొనన్
దొడ్డగుణాఢ్యునందుగలతోరపువర్తనలెల్లబ్రజ్ఞబే
ర్వడ్డవివేకరీతి;రుచిపాకమునాలుకగాకెఱుంగునే?
తెడ్డదికూరలోగలయద్రిమ్మరుచుంండిననైనభాస్కరా!
       **కూరరుచినినాలుకతెలుసుకొనును,ఎల్లప్పుడుకూరలలోదిరుగుచున్నను,తెడ్డారుచినితెలిసికొనలేదు.అట్లేగుణవంతునినడవడికలనుజ్ఞానితెలిసికనునుగానిమూఢుఢుఆగుణపంతునితోయెన్నిదినాలుకలిసితిరిగిననుతెలిసికొనలేడు.
.22.ఎప్పుడదృష్టతామహిమయించుకపాటిలునప్పుడింపుసొం
పొప్పుచునుండుగాకయదియొప్పనిపిమ్మటరూపుమాయుగా
నిప్పుననంటియున్నయతినిర్మలినాగ్నిగురుప్రకాశముల్
దప్పిననట్టిబొగ్గునకుదానలుపెంతయుబుట్టుభాస్కరా!
        **బొగ్గుఅగ్నిలోచేరియున్నప్పుడుదానియందలిస్వచ్ఛమైన
కాంతులతోప్రకాశించును.అగ్నిసంబంధముతొలగినచోతెల్లనికాంతిపోయినల్లగామారును.అట్లేమానవునకదృష్టమువృద్ధియగునప్పుడుప్రభగల్గియుండును.గానియదివిడిచిపోయినతర్వాతమొదటిప్రభనశించును.
23.ఏగతిబాటుపడ్డగలదే భువినల్పునకున్ సమగ్రతా
భోగముభాగ్యరేఖగలపుణ్యునకుంబలె?భూరిసత్తసం
యోగమదేభకుంభయుగళోత్థితమాంసమునక్కకే
లాగుఘటించుసింహముదలచినజేకుఱుగాకభాస్కరా!
   .  **మదించినయేనుగుయొక్కకుంభస్థలమునందున్నమాంసమునుసింహముకోరినదొరుకునుగానినక్కకుదొరకదు.అట్లేసపూర్ణసౌఖ్యమదృష్టవంతునకుదొరుకునుగానియెంతశ్రమపడిననుఅల్పునకుదొరకదు.
24.ఏడననర్హుండునటకేగుననర్హుడునర్హుడున్నచో
జూడగనొల్లడెట్లననశుద్ధగుణస్థితినీగపూయముం
గూడినపుంటిపైనిలువగోరినయట్టులునిల్వనేర్చునే
సూడిదపెట్టునెన్నుదుటిచొక్కపుగస్తురిమీద భాస్కరా!
        ***ఈగమంచివాసనగలకస్తూరిబొట్టుపైవ్రాలక‌ ,చెడువాసనగలచీముపట్టినకురుపుపైవ్రాలును.అట్లే అయోగ్యుడు
యోగ్యునివద్దకుబోక యయోగ్యునివద్దకేచేరును.
25.ఏలసమస్తవిద్యలనొకించుకభాగ్యముగల్గియుండినన్
జాలుననేకమార్గములుసన్నుతికెక్క,నదెట్లొకోయనన్
రాలకునేడవిద్యలుతిరంబుగదేవరరూపుచేసినన్
వ్రాలినమస్కరించిప్రసవంబులువెట్టరెమీదభాస్కరా!
        **రాళ్ళు విద్యలు నేర్వకున్నను ,వానియదృష్టమునదేవతా
రూపుగాచేసినచోమానవులువ్రాలినమస్కరించిపూలతోపూజింతురు.అట్లేమానవులకదృష్టరేఖయుండిన ననేకపొగడ్తలుగాంచును.విద్యలునేర్చినందులకుకాదు.
26.ఒక్కడెచాలునిశ్చలబలోన్నతుడెంతటికార్యమైనదా
జక్కనొనర్పగౌరవులసంఖ్యులుపట్టినధేనుకోటులం
జిక్కగనీకతత్ప్రబలసేనననేకశిలీముఖంబులన్
మొక్కపడంగజేసితుదముట్టడెయొక్కకిరీటి భాస్కరా!
         **దుర్యోధనాదులుగొప్పసైన్యముతోవిరటునియాలమందనుతోలుకొనిపోవుచుండగానునుుునుడొక్కడేఅనేకబాణములచేవారలనుజయించిగోవులనువిరటునకప్పగించెను.అట్లేస్థిరమైనబలవంతుడుతానెంతటికార్యమునైననునెఱవేఱ్పగలడు.
27.కట్టడదప్పితాముచెడుకార్యముజేయుచునుండిరేనిదో
బుట్టినవారినైనవిడిపోవుటకార్యము;దౌర్మదాంధ్యముం
దొట్టినరావణాసురునితోనెడబాసివిభీషణాఖ్యుడా
పట్టునరాముజేరిచిరపట్టముగట్టుకొనండెభాస్కరా!
      **రావణునితమ్ముడగువిభీషణుడతనినివిడిచిరామునిజేరి
శాశ్వతమైనలంకాధిపత్యమునుపొందెను.అట్లేచెడుపనులుజేసినచోసోదరుడైననువానినివిడువవలెను.(విడిచిపెట్టుటమంచిది)