భాస్కరశతకము-7

                 భాస్కరశతకము-7
96.సకలజనప్రియత్వమునిజంబు ,గల్గినపుణ్యశాలికొక్కొకయె
డనాపదైనదడవుండదు వేగమెపాసిపోవగా ,యకలుషమూ
ర్తియైనయమృతాంశుడురాహువుతన్నుమ్రింగినం ,
టకటకమానియుండడె?దృఢస్థితనెప్పటియట్లభాస్కరా!
        *చంద్రుడుతానురాహువుచేమ్రింగబడికాంతిలేనివాడైననుతిరిగికొలదికాలములోనేతొందరపాటునుమానిపూర్వరీతినికాంతినిబొందుచున్నాడు.అట్లేపుణ్యాత్ముడొకపట్టునకష్టములబొందిననువెంటనేయాకష్టాలనుండివిముక్తుడైపూర్వరీతినిసుఖములొందును.
97.సన్నుతకార్యదక్షుడొకచాయనిజప్రభయప్రకాశమై
యున్నపుడైనలోకులకునొండొకమేలొనరించుసత్వసం
పన్నుడుభీముడాద్విజులప్రాణముకావడెయేకచక్రమం
దెన్నికగాబకాసురునినేపునరూపడగించిభాస్కరా!
           *భీముడుద్విజులప్రాణరక్షణకైబకాసురునిచంపెను.అట్లే
కార్యదక్షుడుప్రతాపహీనుడైనలోకరక్షణకేదోయొకటిచేయును.
98.సరసగుణప్రపూర్ణునకుసన్నపుదుర్గుణమొక్కవేళయం
దొరసిననిట్లునీకుదగునోయనిచెప్పినమాననేర్చుగా
బురదయొకించుకంతముబొందినవేళలజిల్లవిత్తుపై
నొరసిననిర్మలత్వముననుండవెనీరములెల్లభాస్కరా!
         *నీళ్ళుయొకప్పుడుబురదగలవైనప్పుడుకొంచెముయిండుప
గింజగంధమందులోగలిపినబురదపోయిశుభ్రముగనుండును.అట్లేసద్గుణునకొకచెడుగుణముగల్గిననీకుతగదనియెవ్వరైనచెప్పినవిని
దానినమానును.
99.సరసదయాగుణంబుగలజాణమహింగడునొచ్చియుండియుం
దరచుగవానికాసపడిడాయగవత్తురులోకులెట్లనం
జెఱకురసంబుగానుగనుజిప్పిలిపోయినమిదబిప్పియై
ధరబడియున్నజేరవెముదంబునజీమలుభాస్కరా!
          *చెఱకుగడయొక్కరసమునంతటినిగానుగనందుదీయబడినపిదపపిప్పినేలమీదవేసిననుచీమలుదానిదగ్గఱకుజేరును.అట్లేదాతదరిద్రుడైబాధపడుచున్ననుప్రజలువానిమీదనాసపెట్టుకొనిదగ్గఱకుచేరుదురు.
100.సాలరవివేకవర్తనలసన్నుతికెక్కినవారిలోపలం
జేరినయంతమూఢులకుజేపడదానడ‌;యెట్టులన్నగా
సారములోనహంసములసంగతినుండెడికొంగపిట్టకే
తీరునగల్గనేర్చునుదదీయగతుల్దలపోయభాస్కరా!
         *చెరువులోహంసలతోకలిసియున్నంతమాత్రానకొంగకుహంసల
నడకలేవిధముగారావో,అట్లేమంచిపేరుపొందినమానవులతోస్నేహముచేసినంతమూఢులకామంచివారినబవడిలభింపదు.
101.స్థానముతప్పివచ్చునెడదానెటువంటిబలాఢ్యుడున్ననిజ
స్థానకుడైనయల్పునికతంబునైననుమోసపోవుగా
కానలలోపలన్ వెడలిగంధగజంబొకనాడునీటిలో
గానకచొచ్చినన్ మొసలికాటులలోబడదోటుభాస్కరా!
          *మదించినగజముతానువసించునడివినివిడిచినీటబ్రవేశించిమొసలికిలొంగినది.అట్లేబలవంతుడైనవాడుతనస్థానమునువిడిచివచ్చిన ,యల్పునిచేమోసగింపబడును.
102.సిరిగలవానికెయ్యెడలజేసినమేలదినిష్ఫలంబగున్
నెఱిగుఱిరాదుపేదలకునేర్పునజేసినసత్ఫలంబగున్
వఱపునవచ్చిమేఘుడొకవర్షమువాడినచేలమీదటం
గురిసినగాకయంబుధులగుర్వగనేమిఫలముభాస్కరా!
         *మేఘుడువానలులేఎండుచున్నసస్యములపైవర్షించినలాభముండునుగానిసముద్రాలలోగురిసినలాభమేమి?అట్లేమనుజుడుపేదవారికిసాయముచేసినలాభముండునుకానిధనవంతులకుసాయంచేసిననునెట్టిలాభముండదు.
103.సిరివలెనేనిసింహగుహచెంతవసించినజాలుసింహముల్
కరులవధింపరానచటగల్గునుదంతచయంబుముత్యముల్
హరువుగనక్కబొక్కగడనాశ్రయమందిననేమిగల్గెడుం
గొరిసెలుదూడతోకలునుగొమ్ములునెమ్ములుగాకభాస్కరా!
            ***భాగ్యముగోరువారుసింహముగుహవద్దకువెళ్ళిన
ఏనుగుదంతాలు,వానికుంభస్ధలములలోనిముత్యాలుదొరుకును.అంతేకానినక్కగుహవద్దకువెళ్ళినఎముకలుదొరకును.కానగొప్పవారినాశ్రయించినలాభముండునుకానినీచులనాశ్రయించినలాభముకలుగదు.
104.స్థిరతరధర్మవర్తనబ్రసిద్ధికినెక్కినవానినొక్కము
ష్కరుడతినీచవాక్యములగాదనిబల్కిననమ్మహాత్ముడుం
గొఱతవహింపడయ్యెడ ,నకుంఠితపూర్ణసుధాపయోధిలో
నరుగుచుగాకిరెట్టయిడినందుననేమికొఱంతభాస్కరా!
         **సముద్రముమీదనెగురుకాకిసముద్రమునరెట్టవేసిననా
సముద్రమునకేమియులోపముంబదు.అట్లేధర్మజ్ఞుడగుమానవునికొకనీచుడునీచపల్కులాడిననాతనికేమియులోపముకల్గదు.
105.సిరిగలవాడులభ్యమగుచిత్తమునందుదలంచినంతనే
నరులకునెట్టికార్యమైనన్ జతకాదుబహుప్రయత్నముల్
జరిపిననైనలేమియెడసత్యముసుమ్మిదిచేతికందుపండర
యగదోటికందదుగదాయనుసామ్యముపోల్కిభాస్కరా!
          **ఒకప్పుడుచేతికందినపండుమరియొకపుడునోటికందదు యనుసామెతవలెమానవునకెంతసంపదున్నయెంతగొప్పపనియైననుదలంచినంతమాత్రమునేసమకూడును.సంపదలేనప్పుడెంతప్రయత్నముచేసినను సమకూడదు.
106.స్ఫురతరకీర్తిమంతులగుపుత్రులగాంచినగాకమూఢము
ష్కరులగనంగదేజములుగల్లవుగామణికీలితాంగుళా
భరణములంగుళంబులశుభస్థితిబెట్టినగాకగాజుటుం
గరములుపెట్టినందునవికాసముగల్గునటయ్య?భాస్కరా!
         **చేతివ్రేళ్ళకుమణిమయయుంగరములుధరించినచోచేతికి
కాంతికల్గునుగానిగాజుటుంగరమనుధరించినకాంతికల్గదు.అట్లేకీర్తిగలకుమారులనుకన్నప్రతిష్ఠకల్గునుకానిజ్ఞానహీనులగుకొమరులనకనుటవల్లప్రతిష్ఠలుకల్గవు.
107.సేనగవాంఛితాన్నముభుజింపగలప్పుడుకాకలేనిచో
మేనులుడస్సియుంటనిజమేకదదేహులకగ్నిహోత్రుడౌ
నేనిభోజ్యముల్ గుడుచునేనియుబుష్టివహించులేనినా
డూనివిభూతిలోనడగియుండడెతేజముదప్పిభాస్కరా!
         **అగ్నియెక్కువతేజశ్శాలియైననుతనకిష్టపదార్థములనుదిని
పుష్ఠిగనుండిప్రకాశించును.లేనిచోబూడిదలోనుండును.అట్లే
ప్రాణులుతమకిష్టమైనవిదినిశరీరకాంతినికల్గియుండును.ఇష్టముకానవితిన్నచోవానిశరీరములుకృశించును.
108.హాళినిజప్రబుద్ధితిరమైనవిధంబునబెట్టుబద్ధులా
వేళకునంతెగానిమఱివెన్కకునిల్వవు ,హేమకాంతియె
న్నాళులకుండుగానియొకనాడుపదంబడిసానబట్టినన్
దాళ్ళుకయుఃడునేయినుపతాటకుజాయలుసోకభాస్కరా!
         **స్వతస్సిద్ధముగపుట్టినబుిబంిబంగారుకాంతివలెస్థిరముగానుండును.గానిపరులుచెప్పినందువలనగల్గినబుద్ధిసానబట్టినయినుప
ఱేకుతళుకువలెఅప్పుడేయుండివెంటనేనశించును.
109.హీనకులంబునందుజనియించినవారికిసద్గుణంబులె
న్నేనియుగల్గియున్ననొకనేరముచెందకపోదుపద్మముల్
భూనుతిగాంచియున్ బురదబుట్టుటవల్లసధాకరోదయం
బైననసహ్యమొందవెపప్రియంబునజూడగలేకభాస్కరా!
         ***తామరపువ్వులులోకానఖ్యాతిపొందినవైననుబురదలోపుట్టుటచేచంద్రోదయసమయానప్రియముగాచూడబడవు.అట్లేతక్కువకులజాతమైనమానవునకెన్నిసద్గుణములన్ననుతప్పుడుగుణముండకపోదు.
110.ఇంచుకనేర్పుచాలకవిహీనతజెందిననాకవిత్వమున్
మించువహించెనీకతనమిక్కిలియెట్లనదోలుబొమ్మలన్
మంచివివేకివానితెరమాటుననుండిప్రశస్తరీతినా
డించినవాడవేజనులడెందమునింపవెప్రీతిభాస్కరా!
         **ఓసూర్యుడానేర్పరియగుమానవుడుతెరచాటుననుండితోలుబొమ్మలనునేర్పుగనాడింపయాబొమ్మలేప్రజలకానందముకలిగించును.అట్లేనీపేరునాపద్యములచివరజేర్పబడినమహత్తుచేకొంచెమైననునేర్పుచాలనినాకవిత్వముమిగులప్రకాశించిప్రజలకమందానందముగల్పినది.
                  **సంపూర్ణము****